Ready to start: Przyszłość rynku pracy -kompetencje
Ostatnio pisaliśmy o trendach, tym razem skupimy się na kompetencjach potrzebnych na rynku pracy przyszłości.
Doradztwo zawodowe w zmieniającym się rynku pracy
Doradcy zawodowi wspierają planowanie i rozwijanie ścieżki kariery zawodowej innych osób. Celem doradztwa zawodowego jest pomoc w podejmowaniu świadomych i przemyślanych decyzji dotyczących edukacji, kariery oraz rozwoju zawodowego. Może to obejmować różne działania, jak ocena zainteresowań i predyspozycji zawodowych, analiza rynku pracy, pomoc w tworzeniu CV i listów motywacyjnych, przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych oraz wsparcie w rozwijaniu umiejętności miękkich. Doradztwo zawodowe przybiera postać konsultacji indywidualnych lub w grupach[1] [2].
Jednym z podstawowych zadań doradców zawodowych jest śledzenie trendów na ciągle zmieniającym się rynku pracy, sporządzanie prognoz dotyczących zapotrzebowania przez pracodawców na konkretne profesje i umiejętności. Po ich zidentyfikowaniu doradcy mogą dobierać odpowiednie ścieżki rozwoju zawodowego swoich klientów. Na podstawie indywidualnych predyspozycji, zainteresowań i celów klientów, wskazują właściwe narzędzia do rozwoju kompetencji odpowiadających potrzebom rynku pracy. Współcześnie doradcy muszą kłaść szczególny nacisk na rozwijanie kompetencji przyszłości, takich jak umiejętności cyfrowe oraz kompetencje miękkie.
Umiejętności niezbędne na nowym rynku pracy
Jak wynika z przeglądu trendów na rynku pracy, coraz większe znaczenie mają kompetencje cyfrowe, analityczne, techniczne oraz umiejętności miękkie, takie jak skuteczna komunikacja, kreatywność, elastyczność i zdolność do pracy z innymi, często w zespołach zróżnicowanych i rozproszonych. Kluczowa staje się również gotowość do ciągłego uczenia się i dostosowywania kwalifikacji do zmieniających się wymagań rynku pracy.
Uczenie się przez całe życie
Dynamiczne zmiany na rynku pracy wymagają od pracowników ciągłego poszerzania wiedzy i umiejętności. Gotowość do nauki i zdobywania nowych kwalifikacji jest od dawna cechą cenioną przez pracodawców, a w przyszłości ten trend będzie się tylko pogłębiał ze względu na coraz częściej zmieniające się uwarunkowania, w jakich działają firmy. Chodzi tu m.in. o wspomniane wcześniej postęp technologiczny czy zgodność z założeniami zrównoważonego rozwoju, które z jednej strony są wymuszane nowymi przepisami, z drugiej zaś coraz częściej są brane pod uwagę przez klientów, którzy bardziej świadomie podchodzą do dokonywanych wyborów w trakcie zakupów[3].
Umiejętności technologiczne
Współczesny rynek pracy wymaga od pracowników, nawet na mniej zaawansowanych stanowiskach, podstawowych umiejętności technologicznych. Znajomość obsługi komputerów, korzystanie z pakietów biurowych takich jak Microsoft Office czy Google Workspace, a także sprawne poruszanie się w środowisku internetowym, to dziś absolutna konieczność. Pracownicy muszą umieć korzystać z narzędzi do komunikacji online, takich jak e-mail, komunikatory i platformy do wideokonferencji, aby efektywnie współpracować w zespołach zdalnych i hybrydowych. Dodatkowo nieodzowna jest znajomość podstawowych zasad bezpieczeństwa w sieci, takich jak ochrona danych osobowych i rozpoznawanie zagrożeń typu phishing. Nawet na mniej wymagających stanowiskach, umiejętność szybkiego adaptowania się do nowych aplikacji i systemów technologicznych staje się coraz bardziej ceniona, ponieważ technologia wciąż się rozwija i odgrywa coraz większą rolę w wielu aspektach pracy zawodowej[4].
Znajomość języków obcych
W maju 2024 roku firma Open AI, znana z najpopularniejszego modelu AI — ChatGPT — opublikowała nową wersję swojego oprogramowania, 4o, która udostępniła umiejętność wykonywania tłumaczeń w różnych językach w czasie rzeczywistym[5]. Jednak tzw. halucynacje sztucznej inteligencji sprawiają, że nierzadko wprowadza ona w błąd. Dlatego mimo tego i podobnych rozwiązań, znajomość języków obcych wciąż będzie odgrywała rolę na globalizującym się rynku pracy, stanowiąc istotną przewagę konkurencyjną dla pracowników. Współczesne firmy często działają na międzynarodową skalę, co wymaga od komunikowania się z partnerami, klientami i współpracownikami z różnych krajów. Angielski, będący językiem biznesu, jest podstawą, ale coraz częściej pożądane są także inne języki, takie jak hiszpański, chiński, niemiecki czy francuski. Pracownicy, którzy posługują się więcej niż jednym językiem, są bardziej elastyczni i mogą łatwiej adaptować się do pracy w wielokulturowym środowisku. Ponadto biegłość językowa otwiera drzwi do nowych rynków i możliwości zawodowych, pozwalając na zdobycie doświadczenia w różnych częściach świata[6].
Umiejętności miękkie
Umiejętności miękkie, takie jak komunikacja, praca zespołowa, kreatywność i umiejętność rozwiązywania problemów, są niezwykle ważne w dzisiejszym środowisku pracy. Pracodawcy coraz bardziej doceniają te kompetencje. W dobie automatyzacji i zaawansowanych technologii kompetencje te stają się kluczowe, ponieważ maszyny nie są w stanie zastąpić ludzkiego podejścia, kreatywności oraz zdolności do nawiązywania relacji międzyludzkich. Pracodawcy coraz częściej poszukują pracowników, którzy potrafią efektywnie komunikować się zarówno wewnątrz organizacji, jak i z klientami, a także wykazują się wysokim poziomem inteligencji emocjonalnej, co sprzyja tworzeniu pozytywnego środowiska pracy. Z tego powodu umiejętności miękkie będą nadal kluczowym czynnikiem decydującym o sukcesie zawodowym, umożliwiając efektywne zarządzanie ludźmi, procesami i innowacjami[7].
Wśród umiejętności miękkich możemy wyliczyć również kompetencje interpersonalne, jak empatia, umiejętność rozwiązywania konfliktów, negocjowania i budowania relacji. Również one będą coraz ważniejsze zarówno w obsłudze klienta jak i w codziennej pracy z ludźmi[8].
W kolejnym tekście poświęconym przyszłości rynku pracy przyjrzymy się zawodom. Zapraszamy!
Artykuł został przygotowany w ramach projektu „Ready to start” finansowanego ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
[1] https://www.pfron.org.pl/osoby-niepelnosprawne/aktywizacja-zawodowa/doradztwo-zawodowe/
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Doradca_zawodowy
[3] https://www.rp.pl/barometr-polskiego-biznesu/art40203941-konsument-jeszcze-nie-czuje-swej-sily-w-esg
[4] https://arp.pl/documents/41/Kompetencje_cyfrowe_ARP_part_I.pdf
[5] https://www.reddit.com/r/ChatGPT/comments/1crhx5k/openais_new_gpt4o_model_can_translate_in_realtime/
[6] https://kwalifikacje.edu.pl/znajomosc-jezykow-obcych-a-rynek-pracy/
[7] https://mapakarier.org/blog/47/kompetencje-miekkie-wez-je-na-warsztat/
[8] https://pracahandlowiec.pl/blog/article/klucz-do-sukcesu-umiejetnosci-interpersonalne-w-pracy-i-zyciu-codziennym
