Ready to start: Przyszłość rynku pracy – trendy i wyzwania

Poniżej znajdziecie krótki przegląd trendów, natomiast w kolejnych publikacjach o przyszłości rynku pracy, przyjrzymy się niezbędnym kompetencjom oraz branżom i zawodom, które w kolejnych latach czeka rozwój.

Rynek pracy nieustannie się zmienia pod wpływem różnych trendów i czynników. Z jednej strony nowe technologie ułatwiają i pozwalają automatyzować wiele żmudnych i powtarzalnych czynności, z drugiej stanowią wyzwanie dla osób wykluczonych cyfrowo, które nie potrafią się odnaleźć w nowej rzeczywistości i potrzebują pomocy, aby przełamać swoje ograniczenia i przystosować do wymagań stawianych przez pracodawców. Nowe technologie jednak nie są jedynym czynnikiem, który kształtuje rynek pracy. Duże znaczenie odgrywają procesy społeczne i wyzwania z nimi związane, takie jak nieuchronne starzenie się społeczeństw^[1], zmiany klimatu, czy niepewność gospodarcza^[2].

Globalizacja i cyfryzacja

Globalizacja i rozwój technologii cyfrowych prowadzą do wzrostu konkurencji na rynku pracy oraz zapotrzebowania na umiejętności związane z nowymi technologiami, takimi jak analiza danych, zabezpieczanie czy obsługa systemów IT^[3]. Konieczne stają się również kompetencje miękkie, jak zdolność do adaptacji (elastyczność), kreatywność i umiejętność pracy w rozproszonych zespołach^[4].

Automatyzacja i robotyzacja

Postępująca automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych oraz usługowych powoduje, że wiele zawodów opartych na powtarzalnych czynnościach jest zagrożonych. Z badania portalu Pracuj.pl wynika, że 22% zatrudnionych obawia się wzrosty znaczenia automatyzacji na ich stanowiskach^[5]. Rośnie zapotrzebowanie na umiejętności analityczne, zdolności rozwiązywania problemów oraz kompetencje cyfrowe i techniczne.

Zrównoważony rozwój

Rosnąca świadomość ekologiczna i potrzeba zrównoważonego rozwoju stwarzają popyt na specjalistów w dziedzinie zielonych technologii, odnawialnych źródeł energii oraz gospodarki o obiegu zamkniętym. Pożądane są umiejętności z zakresu inżynierii środowiskowej, zarządzania odpadami i recyklingu. Sama branża zielonych technologii rozwija się coraz bardziej – w 2023 roku globalne inwestycje wspierające zrównoważonych rozwój osiągnęły wartość 200 miliardów dolarów. Jest to o 70% więcej niż rok wcześniej^[6].

Starzenie się społeczeństw

W obliczu starzejących się społeczeństw wzrasta zapotrzebowanie na pracowników sektora opieki zdrowotnej i usług opiekuńczych. Niezbędne są kwalifikacje medyczne, pielęgniarskie, a także kompetencje miękkie, takie jak empatia i cierpliwość. Z drugiej strony w wielu państwach w zakresie polityki rynku pracy stawia się na zwiększanie aktywności osób starszych. Jednym ze sposobów na wsparcie tego procesu, jest wykorzystanie w przedsiębiorstwach modelu zarządzania wiekiem, rozumianego jako zarządzanie zróżnicowanym wiekowo zespołem pracowników. Zazwyczaj jest to element strategii konkretnej firmy^[7]. Zarówno budowanie zróżnicowanych zespołów, jak i skuteczna współpraca w ich ramach, wymagają umiejętności związanych z komunikacją oraz wspomnianą już empatią.

Elastyczne formy zatrudnienia

Rośnie popularność elastycznych form zatrudnienia, takich jak praca zdalna, hybrydowa, samozatrudnienie czy praca tymczasowa. Wymaga to umiejętności samoorganizacji, zarządzania czasem, komunikacji wirtualnej oraz zdolności do pracy projektowej.

Artykuł został przygotowany w ramach projektu „Ready to start” współfinansowanego ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.

---

^[1] https://ibs.org.pl/wp-content/uploads/2022/12/Starzenie-sie-ludnosci-rynek-pracy-i-finanse-publiczne-w-Polsce.pdf

^[2] https://www.hays.pl/blog/insights/swiatowe-trendy-na-rynku-pracy-w-roku-2024

^[3] https://www.money.pl/gospodarka/przyszlosc-pracy-jak-nowe-technologie-wplyna-na-nasze-miejsca-pracy-i-jak-sie-do-tego-przygotowac-6898241351023360a.html

^[4] https://hcmdeck.com/blog/najwazniejsze-kompetencje-miekkie-wspolczesnego-rynku-pracy/

^[5] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Wplyw-robotyzacji-na-rynek-pracy-bedzie-bardziej-widoczny-w-ciagu-dekady-Mamy-czas-zeby-sie-przygotowac-8704839.html

^[6] https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/zielone-technologie-to-dzis-4-proc-wzrostu-globalnego-PKB-USA-i-UE-gonia-Chiny-w-produkcji-baterii-15018.html

^[7] https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/Starzenie_sie_spoleczenstw.pdf